CENTRUM STUDIÓW BIBLIJNYCH

Jest ono poświęcone bratu Giovanni Vannucci z zakonu "Słudzy Maryi" , aby utrzymać zawsze żywą jego proroczą myśl w zgromadzeniu i w Kościele, oraz aby kontynuować pracę nad Pismem Świętym w kierunku przez niego wytyczonym, w odpowiedzi na potrzeby współczesnego człowieka. Głównym celem Centrum jest upowszechnianie Słowa Bożego poprzez spotkania, konferencje i rekolekcje w wielu włoskich miastach.

W tym celu Centrum rozpowszechnia wyniki badań poprzez publikację różnych materiałów: książek, artykułów i notatek. W tym samym kontekście należy zauważyć, współpracę z "TVRS, lokalną stacją telewizyjną w regionie Marche, która nadaje co tygodniowo komentarz do Ewangelii na niedzielę. Oryginalność Centrum jest wynikiem rygorystycznzch badań naukowych nad tekstem biblijnym i jego przekładem na język dostępny dla wszystkich. Kierunek ten zostal obrany, aby spróbować wypełnić lukę między wielkim zapałem, który występuje w dziedzinie studiów biblijnych i ograniczonym rozpowszechnieniem takich informacji dla szerokiego grona osób.  Szczególna uwaga jaką zwraca sie na język pozwoliła na przedstawienie Dobrej Nowiny bez konieczności odwoływana się do terminów technicznych charakterystycznych dla egzegezy.

Wszystko to spowodowało, że dziłalność Centrum przyciągnęła uwagę osób dalekich lub nie zainteresowanych religią. I dlatego też Centrum przyjmuje nie tylko wierzących zainteresowanych studiowaniem Pisma aby zgłębić korzenie ich wiary, ale też licznych „nie wierzących”, którzy zbliżając sie do tekstów świętych w celach poznania ich od strony „intelektualnej” z czasem wkraczają na ścieżkę wiary.

To co dzś centrum może zaoferować, zostało umożliwione dzięki hojnej pomocy i współpracy wielu przyjaciół, którzy do początku wierzyli i zaangażowali się w nasz projekt. Utworzyli oni Stowarzyszenie Centrum Studów Biblijnych „Giovanni Vannucci”, i należą do niego ludzie którzy podzielają i wspierają propozycje i inicjatywy Centrum.

MARIA GIOVANNI VANNUCCI

Brat ze zgromadzenia Sług Świętej Maryji. Urodził się w miejscowości Pistoia 26.XII. 1913 roku. Po ukończeniu gimnazjum we Florencji oraz studiów filozoficzno-teologicznych w Rzymie, składa uroczyste śluby 13 X 1936r. i w rok później otrzymuje święcenia kapłańskie (22 V 1937r.) W roku 1943, na Papieskim Instytucie Biblijnym w Rzymie robi licencjat ze znajomości Pisma Świętego, pod kierownictwem znanego biblisty i filologa, profesora Vaccari. W roku 1948 robi kolejny licencjat z teologii na Uniwersytecie Papieskim Angelicum. (Ateneo pontificio dell’Angelicum) Przez wiele lat naucza esegezy biblijnej, języka greckiego i hebrajskiego a także historii religii. Jego życie podsycane wielką miłością do prawdy i braterstwa upływało ze zmiennym szczęściem. Często nie rozumiany z powodu swojej wszechstronności i wolności myśli, które wyprzedzały jego epokę. Jego bardzo wszechstronne zainteresowania kulturalne, do których podchodził z wielką pasją i powagą oscylowaly między Pismem Świętym, liturgią i tradycją, mistycyzmem, oraz poszukiwaniami lingwistycznymi i gnoseologicznymi. Od 1952r. bierze aktywny udział w kwitnącym życiu kulturalnym, religijnym i cywilnym we Florencji, razem ze swoim najbardziej znanym przyjacielem i bratem, ojcem Davidem Maria Turoldem, osobowością odmienną i komlementarną w stosunku do ojca Vannucci. Człowiek o wielkiej religijności, łączy w sobie tradycje spirytualne wschodu i zachodu w jedną głęboką mądrość lektury i syntezy oświeconej realnością Chrystusa, kontemplowanego i odczuwanego jako żyjącego i Słowo twórcze. Potrafił zaproponować fascynujące kierunki dla badań religijnych autentycznie uniwersalnych, otwartych dla wszystkich wierzących, których znajomość prawdy doprowadzi do wolności ducha. Przez wielu nazywany świadkiem i autorem spirytualnym naszych czasów, Vannucci pisał dużo, współpracował z wieloma czasopismami i był autorem wielu artykułów.

Najpiękniejszy owoc jego życia i pracy badawczej realizuje sie w 1967r. kiedy to mógł zapoczątkować nową formę życia zakonnego w pustelni Św. Piotra (San Pietro alle Stinche) blisko Chianti (Florencja), z jedną prostą intencją: zaoferować miejsce ciszy, pracy i medytacji otwarte dla wszystkich. Od 26 czerwca tegóż roku Vannucci rozpoczyna nową przygodę zakonną. Wiele razy zapraszany jest do prowadzenia kursów i ćwiczeń spirytualnych, medytacji, konferencji i dyskusji. Poza tym poświęca sie także nauczaniu historii i teologii na Papieskim Wydziale Teologicznym w Rzymie. Swoją pustelnię zostawia coraz niechętniej, preferując ciszę i najważniejsze, to czego próbował nauczyć się od zawsze: skutecznie porozumiewać się ze wszystkimi. Istotna jest mądrość i proste życie, które upływa według rytmów bardziej wewnętrznych niż zewnętrznych. Ojciec Giovanni zmarł 18 grudnia 1984r. w szpitalu w Ripoli koło Florencji. Przyczyną śmierci był zawał serca. Do samego końca był przytomny i pogodny, otwarty na szerokie perspektywy jego najbliższej podróży w trzecie tysiąclecie, jak zaświadczył lekarz asystujący. Ojciec Vannucci spoczywa na cmentarzu San Martino przy prymitywnej pustelni Sług Św. Marii w Monte Senario (Florencja)

[Nota biograficzna sporządzona przez ojca Albert Camici, http://space.tin.it/lettura/albcamic/vannucci.htm

Linia interpretacyjna stosowana przaz Centrum Studiów Biblijnych jest metodą biblijną stworzoną przez biblistę Juan Mateos. Jemu to ojciec Alberto Maggi zadedykował ten artykuł. Który ukazał się w czasopiśmie “Rocca”.

JUAN MATEOSInnovator ezegezy biblijnej

W dniu 23 IX 2003r. zmarł w Maladze w wieku 86 lat hiszpański jezuita Juan Mateos. Człowiek o encyklopedycznej kulturze i wyjątkowo dobrej pamięci. Edukacja Mateosa krążyła po wszystkich zakątkach wiedzy ludzkiej. Obok wielkiej wiedzy Mateos potrafił znależdź wspólny język z każdym rozmówcą, w szczególności tymi, których nikt nie brał pod uwagę. To czego nauczał i pisał rodziło sie z ekstremalnego zgłębiania tekstów biblijnych, jak również codziennej praktyki przekazu ewangelicznego, ktorą konkretnie realizował w surowym trybie życia i solidarności dla najsłabszych i najmniej znaczących. Zanim poswięcił się tłumaczeniom Pism, Mateos był jednym znajbardziej cenionych na świecie specjalistów odnośnie liturgii orientalnych. Przez wiele lat mieszkał w Rzymie wykładając w Papieskim Instytucie Orientalnym, i w Instytucie Biblijnym. Prowadził też lekcje, konferencje oraz kursy w wielu krajach na świecie. To własnie podczas studiowania Liturgii Orientalnych narodzila się chęć poszukiwań i dogłębnej analizy Nowego Testamentu, aby dojść do źródeł przeróżnych rytuałów i aby lepiej zrozumieć różnice występujace w samym Kościele katolickom. Zaczął zastanawiać się, jak to mozliwe, że pewne reguły uważane za niezbędne w rytuałach łacińskich nie były konieczne w przypadku rytów orientalnych i na odwrót. Albo dlaczego w łacińskim Prawie Kanonicznym były zakazane lub przyzwolone rzeczy, których w tradycji orientalnej nie było wcale. Poszukiwania źródeł przeróżnych tradycji chrześcijanskich sprawiły, że pewne kategoryczne sformuowania Kościoła Rzymsko-katolickiego stały się względne i otworzyły drogę do innych, które chrześcijaństwo przyjęło na przełomie wieków, na długo przedtym, jak Sobór Watykański II uznał je jako ważne na równi z innymi. W momencie gdy znajdował się u szczytu swoich nauk i jego prace uznawane były jako teksty fundamentalne do nauczania i odnowy liturgii orientalnych, Mateos rezygnuje z dalszych badań, zaczynając poszukiwania źródeł chrześcijańskich, poczynając od studiowania Nowego Testamentu. Zrozumiał, że jego erudyczne prace w dziedzinie liturgii, mimo iż dawały mu wielki prestiż naukowy, nie miały wielkiego wpływu na rzeczywistość, podczas gdy Ewangelie posiadały dynamikę będącą w stanie zmienić życie osoby wierzącej.

Teksty antyczne a język współczesny.

Dogłębny znawca języka greckiego a także innych języków biblijnych, Mateos rozpoczyna szczegółowa analizę tekstów ewangelicznych, ktore po części przerabiał podczas studiów tekstów neotestamentowych używanych w liturgii. Rezultatem tych prac, razem z biblistą Luisem Alonso Schonkel, było tłumaczenie na język hiszpański tekstow biblijnych używanych w liturgii, zleconych mu przez hiszpańskich biskupów. Kolejna praca (Mateosa i Schokela) to tłumaczenie kompletne Biblii z maksymalnym naciskiem na wierność tekstom oryginalnym, styl literacki i język współczesny. Wynikiem tych studiów jest powstała w 1975r Nueva Bibla Espanola (Nowa Biblia Hiszpańska), nowa nie dlatego, że była najnowszym tlumaczeniem Biblii na język hiszpański, ale dlatego, że została zrealizowana przy zastosowaniu zupełnie innych niż dotychczas kryteriów, nigdy wcześniej nie wykorzystywanych przy tego typu pracach: kryterium egzegetyczne, lingwistyczne, stylistyczne, oddając każdej z ksiąg jej styl i kontekst literacki. I tak np „Pieśń nad Pieśniami” przetłumaczona jest jako poezja miłosna, „Księga Hioba” jako praca teatralna a „Księga Koheleta” w stylu sentencjonalnego mędrca. American Bible Societies ocenił Nowa Biblię Hiszpzńską jako najlepsze tłumaczenie w języku europejskim, zarówno pod wzglem piękna literackiego, jak i surowości rygoru lingwistycznego. Tak jak w przypadku studiów nad Liturgiami Orientalnymi, Mateos stworzyl swoją własną metodę egzegezy Nowego Testamentu, bazując na analizie filozoficznej i semantycznej każdego słowa, publikując wiele z nich (El aspecto verbal en el NT (1979), Cuestiones de gramàtica y lèxico en el Nuevo Testamento(1979), Mètodo de anàlisis semàntico aplicado al griego del Nuevo Testamento 1989). Owocem tych prac były nowe „promienie światła, które oświetlały teksty biblijne, nadając im nowe formy” i wzbogacając te dotychczas widoczne. Podczas tłumaczeń Ewangelii, Mateos połączył swoją wyjątkową znajomość biblijnego języka greckiego z dokładnym, często przesadnie precyzyjnym weryfikowaniem zarówno pod względem semantycznym jak i semiotycznym, analizując czasami przez całe tygodnie pojedyńczy zwrot słowny, aż do odkrycia wszelakich, nawet tych najbardziej głębokich znaczeń. Wielki ekspert w dziedzinie analizy filologicznej, Mateos był także wielkim znawcą środowisk kulturowych, wśród których powstały ewangelie, znawcą stylów i technik literackich tamtych epok. Wszystko to pozwoliło na wydobycie z tekstów ewangelii wielu, czasami nie wyczuwalnych nawiązań (odnośników) do Starego Testamentu, niezbędnych do właściwego i lepszego zrozumienia myśli ewangelistów.

Jak dzieło sztuki po odrestaurowaniu.

Rezultatem wielkiej i żmudnej pracy było tłumaczenie ewangelii, możliwie najwierniej, najbliżej myśli i sztuki literackiej ewangelistów, którzy w ówczesnych czasach wywołali sporo oburzenia „świerzością” słownictwa, oraz jego zrozumieniem. Jak dzielo sztuki po radykalnej odnowie, ewangelie „błyszczały” w świetle zupelnie nowym, i jak wszystkie światła, dla jednych były lampami oświetlającymi ich życie, dla innych, nie możliwymi do tolerowania, promieniami rażącymi w oczy. Nowe tlumaczenie tekstow biblijnych jednoznacznie świadczyło, że Ewangelie nigdy nie były tekstami, które mogłyby być na usługach ideologii religijnych, lub usprawiedliwiać pewne tezy dogmatyczne używane od wieków. Czytając i tłumacząc z tekstów oryginalnych czterech ewangelii, według Mateosa, Jezus przedstawiany przez ewangelistów jest całkowicie nastawiony na dobro człowieka i proponuje układ zupełnie inny, tzn. jak syn z Ojcem. Układ, który podważa dość istotnie wartości uważane dotychczas za święte: np Świątynia, czy Prawo i sprawia że pewne mediacje kapłańskie, czy też dotyczące kultu stają się nie potrzebne. Celem Jezusa jest Krolestwo Boże, które według tradycji żydowskiej miało być społeczeństwem sprawiedliwych, zapoczątkowanym przez Mesjasza. Jednak rożnicą między królestwem oczekiwanym przez izraelitów, którego fundamentem było przestrzeganie Prawa (Mojrzeszowego, plus cała masa dodatków dodawanych przez wieki przez rabinów i uczonych w piśmie), było przyjęcie Ducha, który zmienia człowieka, i nie ograniczałoby sie tylko do wiernych z Izraela, ale miałoby wymiar uniwersalny. W ewangeliach, Ojciec Jezusa jest przedstawiany jako Bóg zakochany w gatunku ludzkim, jako Stwórca, ktorego zamiarem jest stworzenie człowieka z cechami jak najbardziej boskimi, a grzech nie jest łamaniem prawa ale odrzuceniem pełni życia oferowanej przez Ojca. Praca naukowa Mateosa przeplata się z jego działalnością duszpasterską. Publikuje wiele książek napisanych prostym zrozumiałym dla wszystkich językiem, aby jak największej ilości ludzi przybliżyć piękno ewangelii. Jego pierwsza książka wydana w 1972 roku pt.”Świętujący Chrześcijanie” (Cristianos en fiesta. Más allá del cristianismo convencional), gdzie już sam tytuł ukazywał nowe światło bijące z ewangelii. Z książki tej jasno wynikało, że wiele rzeczy, które chrześcijanie uważali za święte, wcale takimi nie były, a wręcz utrudniały comunię (wspólnotę) z Bogiem. Inne natomiast, uważane za łamanie prawa lub grzech, było mało znaczące w oczach Boga. Po tej pierwszej książce, następuje cała seria tekstów przydatnych dla wszystkich tych, którzy chcieli lepiej zrozumieć ewangelie: L’alternativa Gesù (Cittadella, 1989), L’utopia di Gesù (Cittadella, 1991) e Vangelo: figure e simboli (Cittadella, 1991), teksty konieczne do zrozumienia „języka” ewangelistów i znaczenia przedstawień obrazowych i symbolicznych używanych przez autorów N.T. W 1979 roku Mateos publikuje, razem z Juan Barreto, tłumaczenie i komentarz eangelii Jana, który odkrywa bogactwo czwartego ewangelisty i piękno jego przekazu, wszystko sconcentrowane na projekcie Boga w stosunku do ludzkości: zrobić wszystko, by człowiek stał się tą samą rzeczywistością co Stwórca. Po przybyciu do stolicy apostolskiej Jana Pawła II, Mateos wyjeżdża z Rzymu i w 1980 roku zamieszkuje w Granadzie, gdzie kontynuuje swoje prace nad ewangelią według Marka i w 1982r. publikuje Los “Doce” y otros seguidores de Jesús en el Evangelio de Marcos, publikacja ta kosztuje go utratę możliwości nauczania na Papieskim Uniwersytecie w Rzymie. W książce tej Mateos utrzymuje, że dwunastu (apostołów), w ewangelii Marka nie należy rozumieć w sensie matematycznym, ale teologicznym, gdyż numer ten oznaczał wszystkich uczniów Jezusa pochodzących z Izraela.

Wokół niego nowa egzegeza

Uwolniony od wykładów na uniwersytecie, Mateos poświęca wszystkie swoie siły na tłumaczenie tekstów ewangelicznych i od tego momentu, jego produkcja literacka, naukowa i duszpasterska, oraz międzynarodowej ekipy biblijnej, utworzonej wokół jego osoby zaczyna przynosić obfite owoce. Publikuje, wraz z Fernando Camacho tłumaczenie i komentarz ewangelii wg Mateusza, gdzie na pierwszy plan wysuwa sie interpretacja błogosławieństw: nie jako uspokajająca litania dla pocieszenia biednych i prześladowanych tego świata, ale jako konstruktywne zaproszenie do eliminacji przyczyn ludzkich cierpień. Jezus nazwa błogosławionymi biednych, prześladowanych i głodnych, nie dlatego, że są takimi, ale ponieważ ich sytuacja zostanie zmieniona poprzez społeczności wierzących (chrześcijan). Następnie podobną pracę wykonano z ewangelią wg Marka. (Marco, testo e commento, Cittadella, 1996). Kilka lat później , Mateos przeprowadza sie do Cordoby, gdzie rozpoczyna, razem z innymi współpracownikami studia nad językiem greckim (nowotestamentowym), realizując swoje wielkie marzenie: Słownik Naukowy Biblijnego Języka Greckiego. (Diccionario Griego-Español del Nuevo Testamento). Nieustające pragnienie wiedzy, powodowało ciągłe studiowanie tekstów ewangelii. Aż do ostatnich swoich dni, mimo wielu dolegliwości zdrowotnych Mateos kontynuuje prace nad ukończeniem trzeciego tomu komentarzy do ewangelii wg. Marka. Ostatnią ksiażką Juana Mateosa i Fernando Camacho jest Syn człowieczy w pełni człowieczeństwa Il Figlio dell’Uomo, verso la pienezza umana (Cittadella, 2003). W tej książce zawarta jest synteza pracy egzegetycznej Mateosa i jego życiowych doświadczeń. Czytajac ją odczuwa się bogactwo życia w pełni zrealizowanego, poświęconego na usługi dla innych. Dochodząc do końca swoich dni Mateos zrozumiał jeszcze głebiej pełnię życia Jezusa, do jakiej jest powołany każdy z ludzi, po odkryciu, że „Bóg jest miłością, dawcą życia bez limitów, że każdy z nas jest celem tej miłości, która sprawia akceptację nas przez samych siebie i gwarantuje sukces boskiego projektu dla ludzkości. Zrozumienie to wprowadza nas w nowe życie, gdzie ludzkość i cały świat stają się obiektem naszej miłości, tak jak są nimi dla Boga.

Mateos zmarł pozostawiając bogactwo swoich prac, wielki żal i nieskończone podziekowania. Dzieki jego badaniom, tlumaczeniom i interpretacjom tekstów biblijnych, Dobra Nowina powróciła do bycia właśnie taką. Wiele grup chrześcijan i wiele osób skorzystało z jego tekstów i odkryło oblicze Ojca, który kocha swoje dzieci, niezależnie od ich zachowania, i że z miłości daje im życie bedące w stanie przezwyciężyć śmierć. To samo życie, którego teraz Juan Mateos w pełni doświadcza . Kiedy, na krótko przed śmiercią, poproszono go o krótkie sformułowanie jego doświadczeń Z Chrystusem, Juan Mateos odpowiedział: „To Pan, który nieustannie powtarza: nie przejmuj się, zaufaj mi”. Jego ostatnie słowa to: „Jestem bardzo szczęśliwy”.